René Zwaap, in 2000 gekozen tot Redacteur-columnist van het Jaar, is een van de laatste bonte honden van de Nederlandse journalistiek. Bij leven drong prins Bernhard iedere week weer bij zijn hoofdredacteur bij de Groene Amsterdammer Martin van Amerongen aan op zijn ontslag. Nu is hij hoofdredacteur van kwartaaltijdschrift De Republikein. Foto Katarina Hollander
Wil je mijn werk steunen? Laat je waardering dan blijken door een donatie te doen! Zo kan ik mijn werk voortzetten en help je onafhankelijke journalistiek in stand te houden.
De Duitse dynastie van industriëlen en bankiers Thyssen koesterde nauwe banden met het Nederlandse koningshuis. Dankzij die relatie kon de bank van de Thyssens met steun van de Nederlandse regering na 1945 een doorstart maken, ondanks de steun die zij hadden verleend aan het Hitler-regime. Met ‘Operatie Juliana’ bundelden de beide families de krachten.
Honderdtwintig jaar geleden zorgde de Dreyfus-affaire in Frankrijk voor een golf van antisemitisme in Europa. De veroordeling van kapitein Alfred Dreyfus tot levenslange verbanning wegens spionage voor de Duitsers berustte op een juridische dwaling. De strijd om eerherstel duurde twaalf jaar. De wonden bleven open.
The girl from Ipanema was de ultieme zomerhit van 1964. De Braziliaanse bossa nova veroverde de wereld. Maar wie was dat mysterieuze “gouden meisje” dat in het lied bezongen werd? En hoe liep het met haar af? Een ontmoeting met Heloïsa Pinheiro, de muze die miskend werd.
Geen druppel blauw bloed maar toch op een troon. Het kan, zo bewees Orélie-Antoine de Tounens, koning van Araucanië en Patagonië. Ook aandacht voor doe het zelf-koningen Joe Strang, de postbode die het schopte tot koning van Beavers Island, piratenkoning José Gaspar, Julius Popper, vorst van Vuurland en wereldreiziger Otto Witte, die vijf dagen lang koning van Albanië was.
Het ambtelijke apparaat van Nederland maakte in 1940-1945 onder Duitse bezetting een enorme groei door. De secretarissen-generaal traden niet af ‘daar een algemene chaos op elk gebied hier het enige gevolg van zou zijn’. Daarna vervaagde de grens tussen ambtelijke loyaliteit en collaboratie snel. Een spraakmakend onderzoek mede gebaseerd op de notulen van het SG-beraad in oorlogstijd.
In de kleine antikoloniale beeldenstorm die in Nederland is uitgebroken is het nu de beurt aan Johan Maurits Nassau von Siegen, alias ‘de Braziliaan’, naamgever van het Mauritshuis in Den Haag. De directie van dat museum naast het Binnenhof liet deze week weten dat het de buste van deze achterneef van Willem de Zwijger uit de foyer had verwijderd in afwachting van een ‘grootschalig onderzoeksproject over het bewind van Johan Maurits van Nassau-Siegen in Brazilië en zijn reputatie in die tijd’, uit te voeren in samenwerking met de Universiteit Leiden. Dat onderzoek moet duidelijkheid verschaffen over de rol van de graaf bij de slavenhandel. Maar dat is een beetje overbodig. Braziliaanse historici hebben dat al uitvoerig onderzocht. En jawel: deze Nassau zat tot over zijn oren in de slavenbusiness. Maar het gekke is: ondanks dat staat hij in Brazilië juist heel goed aangeschreven.